.308 Winchester (w skrócie .308 Win) to jeden z najbardziej uniwersalnych i popularnych nabojów karabinowych na świecie, opracowany w latach 50. XX wieku przez amerykańską firmę Winchester. Stanowi cywilną wersję wojskowej amunicji 7.62×51 mm NATO, przy czym oba typy są funkcjonalnie wymienne w większości współczesnych karabinów. Nabój charakteryzuje się kalibrem 0.308 cala (7,62 mm) i wykorzystuje łuski o długości 51 mm. Dzięki balistyce łączącej płaską trajektorię lotu pocisku z efektywnym zasięgiem do 1000 metrów, stał się standardem wśród myśliwych (głównie do polowań na średnią i dużą zwierzynę), strzelców wyborowych oraz uczestników zawodów typu PRS. Jego militarne odpowiedniki zasilają karabiny systemowe jak M14, FN FAL czy G3, a także współczesne platformy AR-10. Kluczową zaletą jest dostępność szerokiej gamy amunicji – od lekkich pocisków targetowych po ciężkie penetrujące – oraz kompatybilność z licznymi modelami broni.
Specyfikacja techniczna i parametry balistyczne
Standardowe parametry naboju .308 Winchester opierają się na ciśnieniu w lufie wynoszącym do 62 000 psi (427 MPa). Typowe warianty amunicji obejmują:
- Masa pocisku: od 110 do 180 grainów (7,1–11,7 g)
- Prędkość wylotowa: 750–900 m/s w zależności od masy i długości lufy
- Energia wylotowa: 3000–4000 J
Optymalna konfiguracja lufy
Dla osiągnięcia maksymalnej wydajności zaleca się lufy o skręcie 1:10–1:12 cala, stabilizujące pociski 168–175 grainów. W karabinach półautomatycznych kluczowe jest dostosowanie układu gazowego do ciśnienia generowanego przez nabój.
Zastosowania praktyczne i porównanie z 7.62 NATO
Podczas gdy .308 Win i 7.62 NATO są często używane zamiennie, istnieją subtelne różnice wpływające na bezpieczeństwo:
- Ciśnienie maksymalne: .308 Win generuje wyższe ciśnienie (62 000 psi vs. 60 000 psi w 7.62 NATO)
- Komora nabojowa: Broń przystosowana wyłącznie do 7.62 NATO może nie tolerować amunicji .308 Win
Główne scenariusze użycia
Nabój sprawdza się w trzech obszarach:
- Myślistwo: Idealny do zwierzyny płowej (jeleń, daniel) dzięki energii powyżej 2500 J na 100 m
- Sporty strzeleckie: Dominuje w konkurencjach F-Class i PRS ze względu na precyzję i niski odrzut
- Bezpieczeństwo publiczne: Stosowany przez jednostki antyterrorystyczne w karabinach wyborowych
Ewolucja i współczesne warianty
Oryginalny nabój .308 Winchester przeszedł liczne modyfikacje, zwiększające jego efektywność:
- Winchester Super Short Magnum (.300 WSM): Skrócona łuska dla wyższej prędkości
- .308 Norma Magnum: Wydłużona łuska zwiększająca pojemność prochową
Innowacje w amunicji
Współczesne rozwiązania obejmują pociski hybrydowe (np. Hornady A-Tip) z optymalizowanym współczynnikiem balistycznym (BC > 0.5) oraz amunicję z kontrolowaną ekspansją (Federal Fusion).
.308 Winchester pozostaje "złotym standardem" wśród nabojów średniego zasięgu, łącząc historyczną sprawdzalność z ciągłym rozwojem technologicznym. Jego synergia z amunicją 7.62 NATO gwarantuje uniwersalność, a różnorodność dostępnych konfiguracji pocisków pozwala precyzyjnie dobrać amunicję do konkretnego zastosowania – od precyzyjnego strzelectwa sportowego po polowania w trudnym terenie. Pomimo konkurencji nowszych kalibrów, jego balistyczna równowaga i globalna dostępność zapewniają .308 Win pozycję fundamentu współczesnej balistyki karabinowej.