Beretta 92 to ikoniczny włoski pistolet samopowtarzalny, zasilany nabojem 9mm Parabellum (9x19mm). Zaprojektowany przez Carlo Berettę i wprowadzony w 1975 roku, szybko zdobył uznanie dzięki znakomitej ergonomii, niezawodności i charakterystycznej otwartej suwadłowej konstrukcji. Działa on na zasadzie krótkiego odrzutu lufy z ryglowaniem przez przekoszenie, wykorzystując wahliwy czółenkowiec. Jego ramię wykonane jest ze stopu lekkiego (zwykle aluminium Ergal), a suwadło oraz lufa z wysokogatunkowej stali. Standardowy magazynek mieści 15 nabojów. Pistolet Beretta stał się legendą, zwłaszcza po wygraniu amerykańskich testów wojskowych w latach 80., co zaowocowało przyjęciem wersji M9 na uzbrojenie US Armed Forces. Kluczowe cechy to niski odrzut, precyzja strzelania wynikająca z długiej odległości między przyrządami celowniczymi, oraz stosunkowo prosta obsługa. Model 92FS wprowadził dodatkowe zabezpieczenia, jak igliczny bezpiecznik automatyczny i wzmocniony element suwadła, zwiększając bezpieczeństwo użytkownika.
Historia, Ewolucja i Wersje
Beretta 92 ewoluowała, odpowiadając na wymagania rynkowe i wojskowe. Jej rozwój obejmuje kilka kluczowych wariantów:
Główne Modele i Ich Cechy
- Beretta 92 (1975): Pierwotna wersja z pojedynczym mechanizmem bezpieczeństwa (dźwignia bezpiecznika-dekownika po lewej stronie suwadła).
- Beretta 92S (1978): Dodano bezpiecznik igliczny oraz przeniesiono dźwignię bezpiecznika-dekownika na suwadło.
- Beretta 92SB (1980): Wprowadzono bezpiecznik automatyczny igliczny i obustronne dźwignie bezpiecznika-dekownika.
- Beretta 92FS (1983): Najsłynniejsza i najbardziej rozpowszechniona wersja. Kluczowe ulepszenie to wzmocniony, powiększony młotek igliczny zapobiegający katastrofalnemu pęknięciu suwadła (odpowiedź na incydenty z M9). Stał się globalnym standardem.
- Beretta M9 (1985): Wojskowa wersja 92FS przyjęta przez US Army. Różnice obejmują: prostokątny gniazdo magazynka, frezowany pałąk spustu (dla rękawic), oznaczenia "M9" oraz nieco inne wykończenie powierzchni chwytu.
- Beretta 92G: Wersja z bezpiecznikiem typu "G", działającym tylko jako dekownik (bez blokady spustu). Popularna wśród jednostek specjalnych (np. francuskie GIGN).
Współczesne Rozwinięcia
Linia kontynuowana jest przez modele jak 92A1 (rama ze zintegrowaną szyną Picatinny), 92X (optymalizacja pod zawody, wersja Performance z modyfikacjami wyścigowymi) oraz M9A1/M9A3/A4 (dalsze modernizacje dla wojska i rynku cywilnego, często z szyną, ergonomicznymi chwytami i modułowymi okładkami).
Konstrukcja, Działanie i Zalety
Beretta 92 wyróżnia się unikalnymi rozwiązaniami technicznymi wpływającymi na jej funkcjonalność i bezpieczeństwo.
Mechanizm i Zasada Działania
- Odrzut i Ryglowanie: Po strzale, lufa i suwadło cofają się razem na krótkim odcinku. Czółenkowiec (element ryglujący pod lufą) opada, odryglowując lufę od suwadła.
- Wyrzucenie Łuski: Suwadło kontynuuje ruch do tyłu, wyrzucając łuskę przez okno wyrzutowe i napinając kurek.
- Dosyłanie Naboju: Sprężyna powrotna popycha suwadło do przodu, które chwyta nowy nabój z magazynka i wprowadza go do komory nabojowej. Lufa i czółenkowiec ponownie się ryglują.
System Zabezpieczeń
- Bezpiecznik Igliczny Automatyczny: Blokuje iglicę, dopóki spust nie zostanie całkowicie ściągnięty. Zapobiega przypadkowemu strzałowi przy upadku broni.
- Bezpiecznik-Dekownik (dźwignia na suwadle): Blokuje spust, iglicę i umożliwia bezpieczne opuszczenie kurka. Obustronny w modelach od SB/FS wzwyż.
- Wskaźnik Naboju w Komorze: Wizualne (wystający trzpień) i dotykowe (wypustka na suwadle) potwierdzenie załadowania.
Kluczowe Zalety
- Niezawodność: Tolerancja na zabrudzenia dzięki otwartej konstrukcji suwadła. Sprawdzona w ekstremalnych warunkach.
- Ergonomia i Celność: Naturalny kąt chwytu, płynny i lekki spust SA (Single Action), długa linia celownicza ułatwiająca celowanie.
- Łagodny Odrzut: Niska oś lufy względem dłoni i stosunkowo duża masa broni redukują odczuwalny odrzut, poprawiając kontrolę przy szybkim strzelaniu.
Zastosowania i Znaczenie
Beretta 92FS i jej pochodne, zwłaszcza M9, mają bogatą historię służby wojskowej i policyjnej na całym świecie.
Główne Obszary Użycia
- Służba Wojskowa: Standardowy pistolet US Armed Forces (jako M9) przez ponad trzy dekady (1985-2017). Używana także przez siły zbrojne Włoch, Francji, Egiptu i wielu innych krajów NATO oraz sojuszników.
- Służby Policyjne i Bezpieczeństwa: Popularny wybór wśród jednostek policyjnych w USA, Europie i Azji ze względu na niezawodność i bezpieczeństwo obsługi.
- Rynek Cywilny: Ceniona przez strzelców sportowych (np. w konkurencjach IDPA, USPSA), kolekcjonerów oraz jako broń do obrony osobistej (gdzie prawo na to pozwala).
- Kultura Popularna: Stała się ikoną kina i gier komputerowych (np. seria "Die Hard", "Resident Evil", "Counter-Strike"), utrwalając swój rozpoznawalny wygląd.
Dostępność Akcesoriów
Rozległy rynek akcesoriów obejmuje magazynki (standardowe, o zwiększonej pojemności), wymienne okładki chwytu (drewno, tworzywo, gumowane), szyny montażowe (do latarek, laserów), celowniki oraz części do modyfikacji. Produkty takie jak wkładki do treningu na sucho (TRT 9mm wkladka do treningu na sucho) czy flagi bezpieczeństwa (Flaga bezpieczenstwa 9 mm) są kompatybilne z kalibrem i typem broni.
Beretta 92, a szczególnie jej udoskonalony wariant 92FS oraz wojskowy odpowiednik M9, pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych i wpływowych pistoletów w historii. Jej sukces wynika z doskonałego połączenia włoskiej inżynierii, niezawodności potwierdzonej dziesiątkami lat służby w ekstremalnych warunkach oraz ergonomii zapewniającej komfort i precyzję strzelania. Pomimo zastąpienia M9 przez Sig Sauer P320 (M17/M18) w US Army, Beretta 92FS nadal cieszy się ogromną popularnością na rynku cywilnym, w służbach mundurowych wielu krajów oraz wśród entuzjastów strzelectwa. Jej konstrukcja, z charakterystycznym otwartym suwadłem, stała się wzorcem, a wpływ na kulturę popularną i postrzeganie współczesnej broni krótkiej jest niepodważalny. Stanowi ona przykład broni, która przekroczyła swoją funkcję użytkową, stając się prawdziwą legendą.